5/12
Izlazimo
ponovo na Avalski put, te nastavljamo dalje ka Ralji ... 
Ralja je varošica od nekih 3000 stanovnika, koja se nalazi na području
beogradske opštine Sopot ... 
Takođe je bila jedna od strateških tačaka tokom Prvog svetskog rata,
te je
poznata po stihovima "Doš'o Švaba sve do Ralje, a od Ralje ne mož'
dalje" ...
Naravno, aludira se na već pomenuto povlačenje srpske vojske ka Kosmaju
i napredovanje austrougarske vojske,
čiji je
prodor potom zaustavljen na liniji koja se proteže od Ralje do samog
Kosmaja ... 
Možda Švaba nije stigao do Ralje, ali je sada nažalost kuću u samom
centru Ralje zaposeo onaj zadrigli nosonja ... 
Inače, sama Ralja se nalazi u uvali, te nakon nje put kreće uzbrdo, uz
prugu i vodi dalje ka Sopotu i Mladenovcu ...
Sa tog uspona pruža se sjajan pogled na Hram Sretenja Gospodnjeg u
Ralji, koji je izgrađen 1985. godine,
kao i na
hidrometeorološki radar koji se nalazi iznad Ralje (to je ona velika
bela kupola sa leve strane fotografije) ...
HAARP antene nismo videli ... 
Doduše, teoretičari zavere tvrde da se sistem HAARP antena nalazi na
području beogradske opštine Barajevo, kod sela Beljina,
ali su te
antene izgleda nevidljive, jer ih niko do sada nije niti video niti
fotografisao ... 
Skrenusmo
desno kod Đurinaca, na raskrsnici gde se odvaja put za Sopot, pređosmo
preko pruge, te nakon nekoliko kilometara stigosmo u Sopot ...
Sopot je jedna od najmlađih urbanih varošica na teritoriji Beograda
...
Naziv je dobio po staroslovenskoj reči "sopot" koja znači izvor
... 
Urbani deo se počeo formirati na periferiji atara sela Ropočevo tek
sredinom XIX veka,
kod
raskršća gde se ranije, tokom XVIII veka, nalazila samo jedna mehana
...
Ukazom kralja Aleksandra I Obrenovića, Sopot je 1893. godine proglašen
za varošicu ... Opština Sopot je 1967. godine pripojena teritoriji grada
Beograda ...
Evo nekoliko starih fotografija i razglednica Sopota iz prve polovine
dvadesetog veka ...
Sopot trenutno broji samo oko 2000 stanovnika, što je zapravo čudno, jer
je nekoliko puta veći od Ralje koja broji oko 3000 stanovnika ...
Ta anomalija je prouzrokovana činjenicom da se selo Ropočevo i dalje
vodi kao zasebno mesto koje broji 2600 stanovnika,
iako su
zapravo Sopot i Ropočevo sada stopljeni u jednu celinu ... Stoga,
praktično u Sopotu zapravo živi oko 4600 stanovnika ...
Sopot je
na kulturološkoj mapi Srbije najpoznatiji po svom filmskom festivalu
SOFEST, koji je jedan od najstarijih filmskih festivala u Srbiji,
sa dugom
tradicijom slobode izražavanja ...
Festival je osnovan 1972. godine pod imenom "Slobodarske filmske
svečanosti", organizator je Skupština opštine Sopot,
a održava
se u Centru za kulturu u Sopotu i to tokom prve nedelje jula, da bi
obuhvatio najbitnije datume vezane za opštinu Sopot - Dan opštine Sopot
(2. juli),
Dan borca
(4. juli) i Dan ustanka naroda Srbije (7. juli) ...
Tokom devedesetih godina festival je preimenovan u Filmski Festival
Sopot - SOFEST, ali je koncept ostao nepromenjen ...
Festival se po karakteru razlikuje od većine drugih filmskih festivala,
jer nije fokusiran na komercijalna filmska ostvarenja ...
Osnovni
cilj ovog internacionalnog festivala je okupljanje filmskih stvaralaca
čiji su filmovi prožeti slobodarskim i humanim porukama,
uz
prikazivanje igranih i dokumentarnih filmova sa idejnom i umetničkom
sadržinom kojom se bitno doprinosi reafirmaciji ideja slobode
i
opštedruštvenog napretka ...
Takođe, u poslednje vreme, svake godine festival je fokusiran na neku od
filmskih profesija koje obično nisu u prvom planu drugih festivala,
kao što
su snimatelj, direktor fotografije, kompozitor, montažer, dizajner
zvuka, scenograf, kostimograf, itd ...
Inače,
Sopot je jedan veoma uređen i čist gradić ...
Najveći progres Sopot doživljava nakon ukidanja sankcija, tokom druge
polovine devedesetih i prve dekade dvehiljaditih godina ...
Razvijajući se bez velikih industrijskih kapaciteta, a postajući sve
više centar razvijenih srednjih preduzeća koja vode računa o očuvanju
životne sredine,
Sopot
ostaje ekološki čista i zaštićena životna sredina sa povoljnom ružom
vetrova ...
Takođe, sva sela koja pripadaju opštini Sopot doživljavaju procvat u tom
periodu ...
Dovoljno je samo napomenuti kako u našoj vikendici, koja se nalazi u
selu Dučina, do 1994. godine nismo imali ni struju,
a onda
je, nakon struje, tokom dvehiljaditih kroz sva sela prošao i telefon i
vodovod i gasovod i ulična rasveta,
dok su
kontejneri postavljeni na svakom pogodnom mestu uz put, kako oni za
bacanje smeća, tako i oni za odlaganje plastičnog otpada ...
Na fotografiji se u pozadini vidi "Stari han", gostionica sa
prenoćištem, podignuta 1838. godine na temeljima stare mehane iz XVIII
veka,
već
pomenute u tekstu ... Ovaj objekat ima status kulturnog dobra od velikog
značaja ...
Rekonstrukcije na objektu su rađene od 1950. do 1952. godine, a zatim i
1969/70 godine, s ciljem da objekat ponovo dobije ugostiteljsku namenu
...
Evo kako je izgledao Stari han pre restauracija ...
Na
centralnoj trougaonoj raskrsnici u Sopotu se nalazi spomenik Đuri
Prokiću (1873-1914), narodnom poslaniku rodom iz Sopota,
poginulom
u Prvom svetskom ratu ...
A tu u blizini raskrsnice se nalazi i pekara "Leo" ... To je jedna od
pekara sa najboljim burekom i pecivima na teritoriji Beograda ...
Ta pekara je tu postojala otkako znam za sebe i uvek je odudarala od
drugih kvalitetom svojih proizvoda ...
Nekada se pekara zvala "Kod Branka", po vlasniku koji je poreklom
Goranac ili Albanac, nije ni bitno,
čije je
pravo ime Perdedaj Prenk, a koga su svi od milošte zvali Branko
...
Tako je i bilo sve do 1999. godine i bombardovanja ...
Tada su
jedne noći još uvek neidentifikovani huligani i primitivci upali u
pekaru i potpuno je demolirali,
jer im je
očito odjednom zasmetalo nepravoverno ime vlasnika pekare ... 
Naravno, to nije bio usamljeni slučaj tog tipa koji se desio na području
Beograda tokom bombardovanja ... 
Nakon bombardovanja Branko renovira pekaru i menja joj naziv u "Leo", po
imenu svog sina, koji takođe radi u pekari ...
I eto, opet svi Sopoćani uživaju u sjajnom bureku i toplom pecivu, te
odjednom opet nikome ne smeta što iznad vrata pekare piše
"Samostalna
zanatska pekarska radnja 'Leo'. Perdedaj Prenk pr, Sopot", verovatno do
prve sledeće pogodne prilike, koja se možda opasno bliži ...
Čudni smo
mi ljudi ... 
Elem,
kupismo burek za sutrašnji doručak, a potom sedosmo u Lesija da se
odvezemo nekih dvestotinak metara dalje, do Doma kulture ...
Ispred zgrade Doma kulture nalazi se "SOFEST" fontana, koja, za razliku
od one kičerajske kineske fontane na Slaviji
što peva,
preliva i remeti saobraćaj, ima veoma zanimljiv oblik ...
Međutim, na žalost ne radi tokom hladnog dela godine ... 
Tu je i zgrada Gradske opštine Sopot ...
Na grbu Sopota se, sasvim logično, nalazi legendarni spomenik sa vrha
Kosmaja ...
Za dan opštine Sopot usvojen je 2. jul, dan formiranja Kosmajskog
partizanskog odreda ...
Sad sledi
još jedna mala digresija ...
Predsednik opštine Sopot je Živorad Milosavljević, veoma intrigantna, a
po jednom detalju i jedinstvena figura na političkoj sceni Srbije
...
Naime, Žika Milosavljević, rodom iz sela Rogača koje pripada opštini
Sopot, po obrazovanju je pravnik,
prvo je
bio sudija za prekršaje, da bi 1989. godine, u 33. godini života, postao
predsednik opštine Sopot ...
I od
tada, pa sve do današnjeg dana je opstao na toj funkciji ... 
Dakle, već punih 30 godina, tokom devet uzastopnih mandata, Žika se
nalazi na čelu opštine Sopot,
a za to
vreme se promenilo četiri države i dvanaest gradonačelnika Beograda
...
Po tome je Žika jedinstven u Srbiji ... Još pet godina mu nedostaje da
prestigne Tita po dužini vladavine ...
Zato je i dobio nadimak "Tito iz Sopota" ...
Šta reći za Žiku, a ostati objektivan ...
Uživa veliku podršku lokalnog stanovništva, što je neoboriva činjenica
...
I dalje
živi u Rogači, nema nešto mnogo putera na glavi, ne posipa se pepelom,
iza njega se ne vuku neke afere, ne bahati se,
niti se
nešto značajno obogatio za tih 30 godina koliko je na vlasti ...
Nije preletač, ali je "po potrebi" pragmatičan ...
Kao i svaki političar starog kova, karijeru je počeo u Savezu Komunista
...
Najčešće
je na izbore izlazio samostalno, kao "Grupa građana" i uvek je glatko
pobeđivao u lokalu ... Nekad čak i sa 70% glasova ...
Tako je
bilo i na prvim parlamentarnim izborima ...
Štaviše,
i na prvim izborima na kojima su Naprednjaci osvojili vlast u Beogradu,
Žika je zadržao Sopot sa svojom "Grupom građana" ...
Kada je procenio da bi, usled neregularnosti izbora, njegova pozicija
mogla da bude dovedena u pitanje,
Žika se
priklanjao onima koji su držali vlast ...
Tako je tokom devedesetih godina najčešće na izbore izlazio pod okriljem
SPS-a, a nakon što je SNS počeo da urušava sistem,
postao je
član te stranke pred naredne izbore koje je raspisao Vučić ...
Dakle, ne
računajući svoju "Grupu građana", promenio je samo dve partije, doduše
obe su onako "do mojega" partije, al' šta sad ...
Žikini
motivi se ne mogu jasno definisati ...
Meni
deluje da se priklanjao vladajućim političkim strukturama onda kada je
predosećao da bi te strukture mogle da naruše njegov mikro-svet,
i to ne
zato da bi on izvukao ličnu korist od tih političkih struktura (mada
sigurno ima i toga),
već da bi
prvenstveno sprečio da te političke strukture imaju preveliki uticaj
(pogotovo negativan uticaj) na njegov Sopot ...
Da li Žika iskreno voli svoj Sopot ili mu je glavni motiv i cilj sam
boravak na vlasti kao takav, bez želje za malverzacijama i krađama,
već sa
poetičnom željom da bude Tito umesto Tita, verovatno nikada nećemo
saznati ...
Neosporne činjenice su da je Žika omogućio elektrifikaciju i
najzabačenijih delova svih sela na teritoriji opštine Sopot,
da je
sproveo telefonske žice, vodovod i gasovod do svih sela, da je uveo
uličnu rasvetu na svim bitnijim asfaltiranim putevima na području
opštine Sopot,
te da
Sopot održava čistim i urednim ...
Nekoliko puta je izdvajao iz opštinske kase (a ako se ne varam, jednom
čak i iz ličnog budžeta) za saniranje asfalta
i
propalih mostića/nadvožnjaka na regionalnim putevima koji prolaze kroz
opštinu Sopot,
a za koje
su zapravo odgovorne gradske ili republičke institucije ...
Jednostavno,
nije želeo da čeka da se gradski ili republički oci smiluju da
investiraju u sanaciju regionalnih puteva na teritoriji opštine Sopot,
već je on
investirao u radove, potom čekajući na refundacije za koje je pitanje da
li je ikada i dobio ...
Ponekad se, na osnovu stanja asfalta, lako može primetiti kada se nekim
regionalnim putem ulazi na teritoriju opštine Sopot ...
Dakle, Žiki je ostalo još nepunih pet godina da obori rekord u dužini
vladavine, koji na ovim prostorima neprikosnoveno drži Tito
koji je
na čelu Jugoslavije bio punih 35. godina ...
Ja verujem da će Žika uspeti u toj nameri, bez obzira da li će na
sledećim izborima Vučić i njegova kamarila sleteti sa vlasti
ili će
naprednjaci nastaviti sa ugnjetavanjem normalnog sveta još jedan pun
mandat ...
Toliko o sopotskom Titu ...
Idemo dalje ...
Preko
puta zgrade Gradske opštine Sopot nalazi se spomen-bista narodnog heroja
Ljubomira Ivkovića - Šuce (1910-1983) ...
Šuca je bio rodom baš iz sela Dučina, gde se nalazi moja vikendica
...
Početkom jula 1941. godine učestvovao je u formiranju
Kosmajsko-posavskog partizanskog odreda ...
Bio je
zamenik komandanta Odreda, a potom i politički komesar Odreda ...
Nakon oslobođenja Jugoslavije, nalazio se na raznim društveno-političkim
dužnostima ...
Bio je
predsednik Sreskog komiteta KPJ u Mladenovcu, sekretar Sreskog komiteta
KPJ za Beograd i član Kontrolne komisije Centralnog komiteta KPS ...
Za
poslanika Savezne i Republičke skupštine biran je u više saziva ...
Umro je
1983. godine u Beogradu i sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom
groblju ...
Nosilac
je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, a
Ordenom narodnog heroja je odlikovan 1953. godine ...
Nekoliko godina nakon njegove smrti glavni put koji prolazi kroz selo
Dučina, a koji se do tada jednostavno zvao Partizanski put,
dobija
ime Ulica Ljubomira Ivkovića - Šuce ...
U centru Sopota se nalazi i bista narodnog heroja Ljubivoja Gajića
(1904-1944) ...
Kao i bista narodnog heroja Milosava Vlajića (1921-1943) ...
Ulazimo u
Lesija i nastavljamo dalje ka Kosmaju ...